درباره كتاب 'پایه‌گذاران نثر جدید فارسی':
بررسی جامع ادبیات جدید ایران که نویسنده آن را در سال 1333 به عنوان رساله دکترای خود نوشته است. مطالب کتاب در دو بخش تنظیم شده. در بخش اول بررسی با مرور ویژگی آثار نویسندگانی همچون قائم‌مقام فراهانی، میرزا ملکم‌خان و طالبوف شروع می‌شود و با گذر از چند دوره تاریخی به آل‌احمد و چوبک و علی‌محمد افغانی می‌رسد. بخش دوم کتاب بطور کامل به صادق هدایت و بررسی ویژگی‌های نثر او اختصاص یافته است.
فصل اول کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"زبان فارسی، به شکل نوشتاری نه گفتاری کنونی آن، حدود دو قرن پس از ظهور اسلام و غلبه اعراب بر ایران در نیمه نخست قرن هفتم میلادی (حدود 20 قبل از هجرت تا 30 هجری قمری) به‌وجود آمد. زبان گفت‌وگوی کشور پیش از آن گویش‌های پهلوی بود که یکی از آنها زبان رسمی دربار ساسانی و موبدان زرتشتی شد. از ادبیات پیش از دوران اسلامی آنچه مانده "ناچیز" نیست.
فارسی جدیدی که پس از فتح اعراب تکوین یافت و از قرن نهم زبان ادبی بزرگی شد تا به امروز بسیار اندک تغییر کرده است. شعر فارسی به‌ویژه بیش از یک‌هزار سال تداوم داشته است؛ این درباره زبان تکلم نیز صدق می‌کند. اما نثرنویسی دگرگونی فراوان به خود دیده است. برای فهم شیوه‌های امروزی نثر فارسی باید نگاهی اگرچه به اجمال به این پیشینه انداخت ..."